برگزاری دور جدید مذاکرات برای طرفهای متعدد و مختلف ذی نفع در امور افغانستان دارای اهمیت ویژه ای است و هر یک از آنها سعی دارد از دید خود به تحلیل آن نشسته و آنگونه این مذاکرات و نتایج احتمالی آن را به تحلیل بنشیند که منافع خود را تامین شده ببیند.

دور جدید مذاکرات مستقیم میان زلمی خلیل زاد نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا برای صلح افغانستان و نمایندگان سیاسی گروه طالبان در دوحه پایتخت قطر پس از چند ماه توقف از روز گذشته به صورت رسمی آغاز شده است.

برگزاری دور جدید مذاکرات میان دو طرف برای اطراف متعدد و مختلف ذی نفع در امور افغانستان دارای اهمیت ویژه ای است و هر یک از این اطراف سعی دارد از دید خود به تحلیل آن نشسته و آن گونه این مذاکرات و نتایج احتمالی آن را به تحلیل بنشیند که منافع خود را تامین شده ببیند.

با این حال برای بررسی دقیق این روند و آینده پژوهی نتایج احتمالی آن باید با واقعیات روبه رو شد و سناریوهای مختلف مورد حصول از این واقعیات را به بحث نشست. بررسی تمام این جوانب از حوصله این نوشتار خارج است و در این جا برخی واقعیات موجود در این زمینه را بررسی خواهیم کرد:

آمریکا و طالبان در 9 دور مذاکرات مستقیم در سال گذشته به این جمع بندی قطعی رسیده اند که هر چه جلوتر می روند، متوجه این موضوع می شوند که خواسته ها یشان درباره آینده افغانستان به شدت از هم فاصله دارد و هر چه جلوتر می روند، خطوط خواسته ها و تمایلات شان از هم دورتر می شود و این دقیقا برخلاف آن چیزی است که دو طرف مذاکره سعی دارند در رسانه جلوه داده و این گونه وانمود می کنند که در مذاکرات خود پیشرفت هایی داشته اند. خواست دقیق طالبان از مذاکره با آمریکا به شرح زیر است و آن چه غیر از این بیان می شود در واقع رودربایستی رسانه ای است:

1- خروج کامل و بدون قید و شرط آمریکا از افغانستان. در واقع طالبان می خواهند پیروز میدان بیرون راندن آمریکایی ها از افغانستان باشند و می دانند آمریکایی ها اکنون در دوران بدی به سر می برند و توان ادامه حضور نظامی در افغانستان را ندارند. خروج غیرآبرومندانه یا به نوعی مفتضحانه آمریکا از افغانستان اولویت اول طالبان است.

2- به دست گرفتن تمامیت حکومت در افغانستان و برپایی حکومت مطابق با خواست خود در این کشور. گروه طالبان به چیزی کمتر از تمامیت رهبری حکومت در افغانستان راضی نیست و این را که بخشی از حکومت آینده در افغانستان باشد نخواهد پذیرفت.

3- به رسمیت نشناختن دولت کنونی و نداشتن تمایل به مذاکره با این دولت. طالبان تمام دولت های پس از خود و در زمان حضور آمریکایی ها در افغانستان را نامشروع دانسته و تن به مذاکره با آن ها نداده است.اکنون نیز طالبان حاضر به مذاکره با دولت افغانستان نخواهد شد و چنین ساخت سیاسی در این کشور را به مشروعیت نخواهد پذیرفت.

4- تمایل نداشتن به آتش بس کامل تا زمان خروج نیروهای خارجی در افغانستان. گروه طالبان آتش بس در زمان حضور خارجی ها در افغانستان را به نوعی نقطه پایان حیات و مرگ خود می داند و این موضوع را به خط قرمزی اصیل برای خود تبدیل کرده است . ممکن است در عمل شاهد نوعی کاهش در کمیت و کیفیت عملیات طالبان در افغانستان در میانه راه مذاکرات باشیم اما وقوع آتش بس کامل بعید به نظر می رسد.

در مقابل آمریکایی ها با هر چهار مورد فوق مشکل اساسی و جدی دارند.واشنگتن به این جمع بندی رسیده است که باید از افغانستان خارج شود اما دو نکته اساسی برای این خروج تعریف کرده است:

الف) خروج 100درصدی امکان ناپذیر است و باید بخشی از نیروها حتی در حد نیروهای اطلاعاتی و جاسوسی در افغانستان باقی بمانند.

ب) خروج دیگر نیروها نیز باید به صورت آبرومندانه و پیروزمندانه اتفاق بیفتد. از سوی دیگر آمریکا متحدین گسترده ای در طول 20 سال گذشته در افغانستان به دور خود جمع کرده و امکانات فراوانی در اختیار آن ها نهاده است که بی شک مخالف حضور طالبان در راس قدرت هستند.

از سوی دیگر واشنگتن هیچ پاسخی برای افکارعمومی آن هم در آستانه انتخابات 2020 در برابر سپردن تمامیت حکومت به طالبان و برپایی امارت اسلامی در افغانستان پس از 20 سال حضور همه جانبه در این کشور ندارد حال آن که برپایی این حکومت ایدئولوژیک با تمام ارزش های لیبرال دموکراسی آمریکایی در تضاد بوده و واشنگتن را زجرکش می کند. واشنگتن بارها اعلام کرده یکی از شروطش برای ادامه مذاکره با طالبان راضی شدن این گروه برای آغاز مذاکرات رسمی با دولت کابل و دخیل شدن دولت در این روند است. اصلا اشرف غنی با همین وعده آمریکا تن به آزادی انس حقانی داد تا بتواند سهم جدی در مذاکرات داشته باشد. و در نهایت این که آمریکا به دنبال آتش بس کامل پیش از توافق با طالبان است. در واقع آتش بس برای آمریکایی ها پیش شرط توافق است حال آن که برای طالبان بخشی از پس از اجرای توافق خواهد بود.

بیشتر بخوانید:

یادداشت| اتمام حجت انتخاباتی به سبک ترامپ در افغانستان

برخی کارشناسان با برشمردن همین چهار مورد مذکور می گویند همین موارد اختلافی میان طالبان و آمریکا باقی مانده و دیگر موارد به توافق طرفین رسیده است حال آن که همین موارد مذکور یعنی بر سر هیچ چیز توافق نشده است. در واقع آمریکا و طالبان خود نیز بر این موضوع واقف اند که توافقی در کار نخواهد بود و هر کدام به دلیلی خاص (که موجب اطاله بحث است) روی به مذاکره نمایشی آورده اند که در نهایت به توافق منجر نخواهد شد مگر این که هر یک از طرفین در پشت پرده از شرایط و خطوط قرمز خود ولو به صورت تاکتیکی عدول کند.

نویسنده: سید حسام رضوی، کارشناس مسائل افغانستان

لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/12031

*	نـامـ و نـامـ خـانوادگی
*	نظر شما
چهار عدد تصوير را عينا در زير بنويسيد.
*

	خطر بازی با کارت تروریزم برای بازیگران اصلی آن
	ترامپ؛ گورباچُف امریکایی، آیا تاریخ تکرار می شود؟
	امریکا و پاکستان با کارت تروریزم وارد بازی تازه می شوند
	سخنرانی ترامپ در کنگره شکاف ملی ایجاد شده در امریکا را عمیق‌تر می‌کند
	سنگسار مجازی یک دختر!
	حکومت طالبان و پاکستان از همدیگر چه می‌خواهند؟
	قهرمان سازی زلنسکی از سوی رسانه های غربی؟
	تاثیر نزدیکی امریکا و روسیه بر رابطه تهران و مسکو چه خواهد بود؟
	افزایش سفر های مقامات پاکستانی به کشورهای منطقه
	اختلاف مواضع عربستان و مصر در خصوص سوریه
	حکمتیار: در افغانستان همه دست به ماشه اند
	انتقال میزبانی کنفرانس امنیتی هرات؛ از آسیا به اروپا
	بررسی علل سقوط دولت‌ها در سوریه و افغانستان
	بازی خطرناک اردوغان در سوریه و آینده تاریک خاورمیانه
	سابقه واشنگتن در تعامل با تروریزم
	اتحادیه اروپا؛ مانع جدید در روند صلح ارمنستان با آذربایجان؟
	داعش در افغانستان جسورتر شده است
	جایگاه ایران در آبنده سوریه چیست؟
	ترور خلیل‌‌الرحمان حقانی؛ چند ابهام و یک اتهام
	سقوط اسد، خاورمیانه به کام افراطگرایی
	آیا ایران فرماندهان و نیروهایش را از سوریه خارج می‌کند؟
	افزایش تقویت روابط با حکومت طالبان از سوی چین
	آیا زمان برقراری آتش بس در غزه فرا رسیده است؟
	ترس بزرگ پاکستان از شبکه حقانی
	بازی پاکستان با کارت مهاجران علیه طالبان